De Belastingdienst kampt met zo’n groot tekort aan personeel dat duizenden risicovolle aangiften niet gecontroleerd kunnen worden. De fiscus wil de aangiften daarom ongezien goedkeuren. Hoeveel geld de schatkist daardoor dreigt mis te lopen is niet bekend. Dat blijkt uit een recent intern document van de Belastingdienst, dat in bezit is van Trouw.

Het gaat om aangiften voor de winstbelasting uit 2016 van voornamelijk mkb-bedrijven. De Belastingdienst selecteert op basis van zelf gestelde criteria welke aangiften extra controle vereisen. Van die risicovolle aangiften lagen er eind vorig jaar nog zo’n 25.000 op de plank, schrijft de fiscus. De risicovolle aangiften bestaan vooral uit ondernemers die geld lenen van hun eigen vennootschap, aangiften van stichtingen en verenigingen, en ondernemers die emigreren naar het buitenland.

Er is echter niet genoeg capaciteit om al die geselecteerde aangiften te controleren. De Belastingdienst kampt onder meer door een uit de hand gelopen vertrekregeling al langer met een gebrek aan personeel. De Belastingdienst wil daarom ruim 90 procent van de verdachte aangiften niet verder in behandeling nemen en ‘conform’ afdoen.

Het gaat om groot geld. In 2015 leenden ruim 225.000 ondernemers in totaal 51 miljard euro van hun eigen vennootschap, schrijft het kabinet dit jaar in de stukken voor Prinsjesdag. Dat excessieve lenen is de Belastingdienst al tijden een doorn in het oog. Het leidt tot uitstel van belastingheffing voor ondernemers, en wie het slim aanpakt kan door te lenen de belasting zelfs volledig ontlopen.

In 2015 en 2016 controleerde de Belastingdienst telkens rond de 25.000 aangiften winstbelasting van het mkb. Daarnaast vonden er nog eens ruim 25.000 uitgebreidere boekenonderzoeken plaats. De Rekenkamer concludeerde in 2016 dat het vaker voorkomt dat de Belastingdienst niet alle vooraf geselecteerde aangiften controleert, maar in de periode 2008-2011 ging het om slechts 3 tot 7 procent.

Het ministerie van Financiën vindt dat er in Trouw een onjuist beeld wordt geschetst. “Er is nooit sprake geweest van 100 procentscontrole van de uitgeselecteerde aangiften”, zegt een woordvoerder. Omdat er elk jaar meer ondernemers bijkomen, worden er relatief minder aangiftes behandeld.”

PvdA-Kamerlid Henk Nijboer Nijboer wil een debat over de kwestie. “Dit kan niet zo”, aldus Nijboer. “Als de belastingdienst zelf risico’s ziet dat bedrijven met leningconstructies de boel proberen te flessen, moet de Belastingdienst er juist achteraan en de aanslagen niet ongezien goedkeuren.”